Kıdem tazminatı hakkında yürürlükteki 4857 sayılı kanunun atfıyla mülga 1475 sayılı iş kanununun 14. Maddesi halen yürürlükte olup uygulanmaktadır. Dolayısıyla kıdem tazminatına ilişkin yürürlükteki düzenleme 1475 sayılı kanunun 14.maddesidir.
Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Koşulları:
- Yürürlükteki 4857 sayılı kanun anlamında işçi olmak
- İşçinin işveren yanında en az bir yıl çalışmış olması
- İş akdinin belli nedenlerle sona ermesi
4857 Sayılı Kanun Kapsamında İşçi:
Kural olarak bir iş sözleşmesi kapsamında çalışan tüm işçiler 4857 sayılı iş kanunu kapsamında işçidir. Ama kanunun 4. Maddesinde bazı istisnalar düzenlenerek kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu düzenlenen istisnalar kanuna tabi değildir. Kanun metnine göre:
- Deniz ve hava taşıma işlerinde,
- 50'den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde,
- Çıraklar hakkında,
- Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri,
- Bir ailenin üyeleri ve 3 üncü dereceye kadar (3 üncü derece dahil) hısımları arasında dısardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde,
- Rehabilite edilenler hakkında,
- 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun 2 nci maddesinin tarifine uygun üç
- kişinin çalıştığı işyerlerinde.
- Ev hizmetlerinde,
- Sporcular hakkında,
Bu kanun hükümleri uygulanmaz ve bu kişiler kanun kapsamında işçi sayılmazlar.
Bir Yıllık Kıdem Şartı:
İşçinin ayrılmadan önce işveren hesabına en az bir yıl kıdeminin olması gereklidir. Yargıtay içtihatlarına göre işçinin aynı işyerinde çalışmasından ziyade aynı işveren hesabına çalışması gerekir. Bu kapsamda işçinin aynı işverene ait fasılalı çalışmaları kıdem hesaplanmasında birleştirilir.
İş Akdinin Belirli Nedenlerle Sona Ermesi:
İşçinin kıdeme hak kazanabileceği sona erme halleri bellidir. Bu haller dışındaki sona erme durumlarında işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz. Kıdem tazminatına hak kazanılabileceği sona erme halleri:
- 4857 sayılı kanunun 25/1 de belirtildiği üzere işveren tarafından sağlık sebepleriyle haklı nedenle sona erdirildiği halde.
- 4857 sayılı kanunun 25/3 de belirtildiği üzere işveren tarafından haklı nedenlerle zorlayıcı sebeplerle sona erdirildiği halde.
- İşverenin 17. Madde kapsamında süreli fesih ile iş sözleşmesinin feshedildiği halde.
- İşçinin 24. Maddede düzenlenen işçi tarafından haklı nedenle fesih sebeplerinden biri ile iş sözleşmeyi feshettiği halde.
- İşçinin muvazzaf askerlik nedeniyle işten ayrılması halinde.
- İşçinin yaşlılık aylığı veya toptan ödeme almak için işten ayrıldığı halde.
- Kadın işçinin evlenmesinden itibaren bir yıl içerisinde iş sözleşmesini feshettiği halde.
- İşçinin ölümü halinde.
Kıdem Tazminatının Hesaplanması:
Kıdemin hesaplanmasının başlangıcı olarak işçinin işe fiilen başladığı tarih esas alınır. Sürenin sonu da eğer bildirimli fesih varsa bildirim süresinin sonu, derhal fesihte ise fesih beyanında bulunulduğu tarihtir.
İşçi aynı işveren hesabına farklı zamanlarda ya da farklı işyerlerinde çalışmışsa bu süreler kıdem hesabında toplanarak dikkate alınır. Yani işverene ait fasılalı çalışmalar birleştirilerek hesaplanır.
İşyerinin devri halinde iş sözleşmeleri de devredildiği için kıdem hesabında işçinin devredenin yanında fiilen çalışmaya başladığı tarih esas alınır. Hesaplamalar ve şartlar hakkında destek almak için egra hukukla iletişime geçebilirsiniz.
Kıdem tazminatına ilişkin daha detaylı bilgi almak için Egra hukuk bünyesindeki kadromuzla iletişime geçebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular:
Belirli süreli yapılan sözleşmelerde kıdem tazminatına hak kazanılabilir mi?
Kıdem tazminatına hak kazanılması için sözleşmenin belirsiz süreli olması şart değildir. Bu nedenle belirli süreli sözleşmelerin sona ermesi hallerinde de yukarıda bahsedilen şartlar gerçekleştiği takdirde işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır.
Kıdem Tazminatını En İyi Şekilde Almanızı Sağlayacak Çözümler İçin Hemen Egra Hukuk'a Başvurun! Geleceğinizi Bugünden Şekillendirin!