TCK m.37
Suça İştirak başlıklı bölümde düzenlenen madde 37’ye göre;
(1) Suçun kanuni tanımında yer alan fiili birlikte gerçekleştiren kişilerden her biri, fail olarak sorumlu olur.
(2) Suçun işlenmesinde bir başkasını araç olarak kullanan kişi de fail olarak sorumlu tutulur. Kusur yeteneği olmayanları suçun işlenmesinde araç olarak kullanan kişinin cezası, üçte birden yarısına kadar artırılır.
AÇIKLAMALAR:
- Müşterek Faillik:
TCK m. 37/1’de müşterek faillik ‘ Suçun kanuni tanımındaki fiili birlikte gerçekleştiren kişilerden her biri fail olarak sorumlu olur’ şeklinde açıklanmıştır. Örneğin hırsıza gözcülük yapan kişi müşterek faildir.
Şartları:
- Suçun birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi
- Suçun işlenişi üzerinde müşterek hakimiyet kurulması
- Birlikte suç işleme kararı
Müşterek faillik kurumunda kişilerin suçun işlenişinde müşterek hakimiyetleri olur. Bu durumun varlığını ortakların suçun icrasındaki katkı ve rolleri belirler.
Faillerin birlikte suç işleme iradeleri bulunmaktadır. Bu husus müşterek failliğin manevi unsurunu oluşturur. Bu iradelerin kast kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
- Dolaylı Faillik:
Dolaylı failliği düzenleyenTCK m.37/2’ye göre ‘Suçun işlenmesinde bir başkasını araç olarak kullanan kişi de fail olarak sorumlu tutulur.’
Dolaylı fail suçu bizzat kendisi işlemeyerek bu suçun işlenmesinde başkasını araç olarak kullanmaktadır. Dolaylı fail araç olarak kullandığı kişinin üzerinde hakimiyet kurduğu için fail olarak sorumlu olmaktadır.
Dolaylı fail işleme kastı olan suçun işlenmesinde karar verme imkanı ve suçla ilgili kastı olmayan birini kullanmaktadır. Tehdit yoluyla bir kimseye suç işletilmesi gibi.
Fıkranın son cümlesinde araç olarak kullanılan kişinin kusur yeteneğinin olmaması (akıl hastası olması gibi) ağırlaştırıcı neden olarak düzenlenmiştir.
TCK m. 37/1’de müşterek faillik ‘ Suçun kanuni tanımındaki fiili birlikte gerçekleştiren kişilerden her biri fail olarak sorumlu olur’ şeklinde açıklanmıştır. Örneğin hırsıza gözcülük yapan kişi müşterek faildir.